زندگى نامه حضرت معصومه (علیها السلام) از آغاز تا شهادت
پدر بزرگوار حضرت معصومه (علیها السلام)
پدر حضرت فاطمه معصومه (علیها السلام) امام هفتم شیعیان حضرت موسى بن جعفر (علیه السلام) است که او را ابوالحسن اول نیز مىگویند، و از القاب مشهور آن حضرت کاظم، باب الحوائج و صالح مىباشد.
آن بزرگوار روز یک شنبه هفتم ماه صفر سال 128 هجرى در روستاى ابواء که بین مکه و مدینه واقع شده، دیده به جهان گشود.
آن حضرت بیش از سایر امامان (علیهم السلام) فرزند داشت که بعضى سى، و برخى شصت فرزند براى او نام بردهاند.
عالم بزرگ شیخ مفید (رحمه الله) (وفات یافته سال 413 هجرى قمرى) مىنویسد: آن بزرگوار سى و هفت فرزند از همسران متعدد داشت که نامهاى آنها به این ترتیب بود:
1-پسران:
1- حضرت على بن موسى الرضا 2- ابراهیم 3- عباس 4- قاسم 5- اسماعیل 6- جعفر 7- هارون 8- حسن 9- احمد 10- محمد 11- حمزه 12- عبدالله 13- اسحق 14- عبیدالله 15- زید 16- حسن 17- فضل 18- حسین 19- سلیمان.
2-دختران:
1- فاطمه کبرى 2- فاطمه صغرى155) 3- رقیه 4- حکیمه 5- ام ابیها 6- رقیه صغرى 7- ام جعفر 8- لبابه 9- زینب 10-خدیجه 11- علیه 12- آمنه 13- حسنه 14- بریهه 15- عایشه 16- ام سلمه 17- میمونه 18- ام کلثوم
آن بزرگوار در سال 148 هجرى قمرى زمان خلافت منصور به امامت رسید و در زمان خلافت مهدى عباسى و هادى عباسى نیز امام بود، وقتى که هارون الرشید به خلافت رسید پس از پانزده سال، در زندان شهید مشهور بین تاریخ نویسان آن است که آن بزرگوار در روز 25 رجب سال 183 هجرى از دنیا رفت(156).
هارون الرشید آن بزرگوار را در سال 179 هجرى قمرى در مدینه دستگیر کرده و به طرف عراق آورد و از آن وقت تا آخر عمر در زندان به سر مىبرد.
مادر حضرت معصومه (علیها السلام)
آن طور که شواهد و قرائن و بعضى از روایات(157) استفاده مىشود، مادر حضرت معصومه (علیها السلام) همان مادر اما رضا (علیه السلام) است براى مادر حضرت (علیه السلام) نامهاى متعددى ذکر کردهاند، مانند: خیزران، ام البنین، نجمه... روایت شده پس از آنکه حضرت رضا (علیه السلام) از او متولد شد، به او طاهره گفتند.(158)
روز ولادت حضرت فاطمه معصومه (علیها السلام)
مطابق پارهاى از مدارک، حضرت معصومه (علیها السلام) در روز اول ماه ذیقعده سال 173 هجرى قمرى، در مدینه چشم به جهان گشود.
محدث گرانقدر مرحوم آیتالله شیخ على نمازى (وفات یافته در دوم ذیحجه سال 1405 هجرى قمرى که مرقدش در یکى از حجرههاى صحن رضوى در کنار بارگاه ملکوتى امام رضا (علیه السلام) قرار دارد) در کتاب پربار مستدرک سفینه البحار (که ده جلد است) در جلد هشتم چنین مىنویسد:
فاطمه المعصومه المولوده فى غره ذى القعد سنه 173
فاطمه معصومه (علیها السلام) در آغاز ماه ذیعقده، دیده به جهان گشود.(159)
مرحوم فیض در کتاب انجم فروزان و گنجینه آثار قم از کتاب لواقح الانوار فى طبقات الاخیار (تألیف عبدالوهاب شعرانى شافعى وفات یافته در سال 937 هجرى قمرى) و کتاب نزهه الابرار فى نسب اولاد الائمه الاطهار (تألیف سید موسى برزنجى شافعى مدنى) چنین نقل مىکند:
و لا فاطمه بنت موسى بن جعفر، فى مدینه المنوره غره ذى العقد الحرام، سنه ثلاث و ثمانین و مأه بعد الهجز النبویه، و توفیت فى العاشر من ربیع الثانى فى سنه احدى و مأتین فى بلده قم؛
حضرت فاطمه (معصوم) دختر امام کاظم (علیه السلام) در مدینه منوره، در آغاز ماه ذیقعده سال 184 هجرى قمرى دیده به جهان گشود، و در دهم ما ربیع الثانى سال 201 در قم وفات یافت.(160)
مدرک دیگرى نیز در مورد روز ولادت آن حضرت (در آغاز ذیقعده) در دسترس است مانند:
1- عوالم العلوم، تألیف علامه بحرانى، ج 21، ص 328.
2- حیاه الست، تألیف شیخ مهدى منصورى، ص 10.
3- فاطمه بنت الامام موسى الکاظم، تألیف دکتر محمد هادى امینى (فرزند علامه امینى صاحب الغدیر) ص 21 و 5.
4- زندگانى حضرت موسى بن جعفر، تألیف عماد زاده، ج 2، ص 375.